سوال :زنادقه چه کسانی بودند و اعتقادشان چه بود؟
پاسخ :زنادقه, طبقة متجدد و تحصیل کردة آن عصر بودند, طبقه ای بودند که با زبانهای زندة آن روز دنیا آشنا بودند, زبان سُریانی را که در آن زمان بیشتر زبان علمی بود می دانستند, بسیاری از آنها زبان یونانی می دانستند, بسیاری شان ایرانی بودند و زبان فارسی می دانستند, بعضی زبان هندی می دانستند و زندقه را از هند آورده بودند, که این هم یک بحثی است که اصلاً ریشة زندقه در دنیای اسلام از کجا پیدا شد؟ و بیشتر معتقدند که ریشة زندقه از مانویهاست.
زنادقه از اساس منکر خدا و ادیان بودند, و این طبقه { حال روی هر حسابی بود { آزادی داشتند. حتی در حرمین, یعنی مکه و مدینه و حتی در خود مسجدالحرام و در خود مسجدالنبی می نشستند و حرفهایشان را می زدند, البته به عنوان اینکه بالاخره فکری است, شبهه ای است برای ما پیدا شده و باید بگوییم.
مجموعه آثار شهید مطهری ج81 { سیری در سیره ائمه اطهار)ع(   صفحه17 { 27.